Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Gió”

← Sửa đổi trước

Bản mới nhất lúc 13:33, ngày 1 tháng 11 năm 2024

(Proto-Mon-Khmer) /*kjaal^[1]/^[cg1] → (Proto-Vietic) /*k-jɔːʔ^[2] ~ *kʰjɔːʔ^[2]/^[cg2]^[a]^[b] không khí chuyển động thành luồng
gió bấc

gieo gió gặt bão

Chú thích

^ Cuốn Phật thuyết đại báo phụ mẫu ân trọng kinh (trước thế kỉ XII) ghi âm nôm của gió bằng chữ

()

(/kjɨo/)[?][?] (
亇亇
(cá) +
愈愈
(dũ)) hoặc

()
愈愈
(dũ) /jɨo/.
^ Tác phẩm An Nam tức sự (thế kỉ XIII) ghi âm của gió bằng chữ Hán
教教
(giáo) /kaew/.

Từ cùng gốc

^
1. - (Khmer) ខ្យល់ ខ្យល់
    (/khyɑl/)
  - (Ba Na) kial
  - (Pa Kô) cudyial
  - (Giẻ) /kajaːl/
  - (Cùa) /khiːl/
  - (Triêng) /kial, kjaːl/
  - (Jru') /kjɨəl/
  - (Hà Lăng) kơyal
  - (Brâu) /kəjɨɨw/
  - (M'Nông) /sjaːl/
  - (Bru) /kujaːl/
  - (Bru) /kajaal/ (Sô)
  - (Tà Ôi) /kajaa̰l/ (Ong)
^
1. - (Mường) xỏ
  - (Chứt) /kəjɔː³/
  - (Chứt) /kajɑːʔ/ (Arem)
  - (Thổ) /sɒː³/ (Cuối Chăm)
  - (Thổ) /jua³/ (Làng Lỡ)
  - (Maleng) /kajɒːʔ/
  - (Tày Poọng) /kəjɔː, jɔː/
  - (Thavưng) /kəjuː³/

Nguồn tham khảo

^ Shorto, H. L. (2006). A Mon-Khmer comparative dictionary (P. Sidwell, Ed.). Pacific Linguistics. Australia. PDF
^ ^{Bước lên tới: a} ^b Ferlus, M. (2007). Lexique de racines Proto Viet-Muong (Proto Vietic Lexicon) [Bản thảo không được công bố]. Mon-Khmer Etymological Database.

[5] Cuốn Phật thuyết đại báo phụ mẫu ân trọng kinh (trước thế kỉ XII) ghi âm nôm của gió bằng chữ

()

(/kjɨo/)[?][?] (
亇亇
(cá) +
愈愈
(dũ)) hoặc

()
愈愈
(dũ) /jɨo/.

[6] Tác phẩm An Nam tức sự (thế kỉ XIII) ghi âm của gió bằng chữ Hán
教教
(giáo) /kaew/.

[2] 
(Khmer) ខ្យល់ ខ្យល់
(/khyɑl/)

(Ba Na) kial

(Pa Kô) cudyial

(Giẻ) /kajaːl/

(Cùa) /khiːl/

(Triêng) /kial, kjaːl/

(Jru') /kjɨəl/

(Hà Lăng) kơyal

(Brâu) /kəjɨɨw/

(M'Nông) /sjaːl/

(Bru) /kujaːl/

(Bru) /kajaal/ (Sô)

(Tà Ôi) /kajaa̰l/ (Ong)

[4] (Khmer) ខ្យល់ ខ្យល់
(/khyɑl/)

(Ba Na) kial

(Pa Kô) cudyial

(Giẻ) /kajaːl/

(Cùa) /khiːl/

(Triêng) /kial, kjaːl/

(Jru') /kjɨəl/

(Hà Lăng) kơyal

(Brâu) /kəjɨɨw/

(M'Nông) /sjaːl/

(Bru) /kujaːl/

(Bru) /kajaal/ (Sô)

(Tà Ôi) /kajaa̰l/ (Ong)

[5] (Khmer) ខ្យល់ ខ្យល់
(/khyɑl/)

[6] (Ba Na) kial

[7] (Pa Kô) cudyial

[8] (Giẻ) /kajaːl/

[9] (Cùa) /khiːl/

[10] (Triêng) /kial, kjaːl/

[11] (Jru') /kjɨəl/

[12] (Hà Lăng) kơyal

[13] (Brâu) /kəjɨɨw/

[14] (M'Nông) /sjaːl/

[15] (Bru) /kujaːl/

[16] (Bru) /kajaal/ (Sô)

[17] (Tà Ôi) /kajaa̰l/ (Ong)

[4] 
(Mường) xỏ

(Chứt) /kəjɔː³/

(Chứt) /kajɑːʔ/ (Arem)

(Thổ) /sɒː³/ (Cuối Chăm)

(Thổ) /jua³/ (Làng Lỡ)

(Maleng) /kajɒːʔ/

(Tày Poọng) /kəjɔː, jɔː/

(Thavưng) /kəjuː³/

[19] (Mường) xỏ

(Chứt) /kəjɔː³/

(Chứt) /kajɑːʔ/ (Arem)

(Thổ) /sɒː³/ (Cuối Chăm)

(Thổ) /jua³/ (Làng Lỡ)

(Maleng) /kajɒːʔ/

(Tày Poọng) /kəjɔː, jɔː/

(Thavưng) /kəjuː³/

[20] (Mường) xỏ

[21] (Chứt) /kəjɔː³/

[22] (Chứt) /kajɑːʔ/ (Arem)

[23] (Thổ) /sɒː³/ (Cuối Chăm)

[24] (Thổ) /jua³/ (Làng Lỡ)

[25] (Maleng) /kajɒːʔ/

[26] (Tày Poọng) /kəjɔː, jɔː/

[27] (Thavưng) /kəjuː³/

[28] (Khmer) ខ្យល់ ខ្យល់
(/khyɑl/)

(Ba Na) kial

(Pa Kô) cudyial

(Giẻ) /kajaːl/

(Cùa) /khiːl/

(Triêng) /kial, kjaːl/

(Jru') /kjɨəl/

(Hà Lăng) kơyal

(Brâu) /kəjɨɨw/

(M'Nông) /sjaːl/

(Bru) /kujaːl/

(Bru) /kajaal/ (Sô)

(Tà Ôi) /kajaa̰l/ (Ong)

[29] (Khmer) ខ្យល់ ខ្យល់
(/khyɑl/)

[30] (Ba Na) kial

[31] (Pa Kô) cudyial

[32] (Giẻ) /kajaːl/

[33] (Cùa) /khiːl/

[34] (Triêng) /kial, kjaːl/

[35] (Jru') /kjɨəl/

[36] (Hà Lăng) kơyal

[37] (Brâu) /kəjɨɨw/

[38] (M'Nông) /sjaːl/

[39] (Bru) /kujaːl/

[40] (Bru) /kajaal/ (Sô)

[41] (Tà Ôi) /kajaa̰l/ (Ong)

[42] (Mường) xỏ

(Chứt) /kəjɔː³/

(Chứt) /kajɑːʔ/ (Arem)

(Thổ) /sɒː³/ (Cuối Chăm)

(Thổ) /jua³/ (Làng Lỡ)

(Maleng) /kajɒːʔ/

(Tày Poọng) /kəjɔː, jɔː/

(Thavưng) /kəjuː³/

[43] (Mường) xỏ

[44] (Chứt) /kəjɔː³/

[45] (Chứt) /kajɑːʔ/ (Arem)

[46] (Thổ) /sɒː³/ (Cuối Chăm)

[47] (Thổ) /jua³/ (Làng Lỡ)

[48] (Maleng) /kajɒːʔ/

[49] (Tày Poọng) /kəjɔː, jɔː/

[50] (Thavưng) /kəjuː³/

[ref-sho2006-1] Shorto, H. L. (2006). A Mon-Khmer comparative dictionary (P. Sidwell, Ed.). Pacific Linguistics. Australia. PDF

[ref-fer2007-3] {Bước lên tới: a} ^b Ferlus, M. (2007). Lexique de racines Proto Viet-Muong (Proto Vietic Lexicon) [Bản thảo không được công bố]. Mon-Khmer Etymological Database.

[1]

[cg1]

[2]

[cg2]

[a]

[b]

@@ Dòng 1: / Dòng 1: @@
-# {{w|Proto-Mon-Khmer|/*kjaal{{ref|sho2006}}/|}}{{cog|{{list|{{w|Khmer|{{rubyM|ខ្យល់|/khyɑl/}}}}|{{w|Bahnar|kial}}|{{w|Pacoh|cudyial}}|{{w|Jeh|/kajaːl/}}|{{w|Cua|/khiːl/}}|{{w|Tarieng|/kial, kjaːl/}}|{{w|Laven|/kjɨəl/}}|{{w|Halang|kơyal}}|{{w|Brao|/kəjɨɨw/}}|{{w|Mnong|/sjaːl/}}|{{w|Bru|/kujaːl/}}|{{w|Bru|/kajaal/}} (Sô)|{{w|Ong|/kajaa̰l/}}}}}} → {{w|Proto-Vietic|/*k-jɔːʔ{{ref|fer2007}} ~ *kʰjɔːʔ{{ref|fer2007}}/|}}{{cog|{{list|{{w|muong|xỏ}}|{{w|chut|/kəjɔː³/}}|{{w|Chứt|/kajɑːʔ/}} (Arem)|{{w|tho|/sɒː³/}} (Cuối Chăm)|{{w|tho|/jua³/}} (Làng Lỡ)|{{w|maleng|/kajɒːʔ/}}|{{w|pong|/kəjɔː, jɔː/}}|{{w|thavung|/kəjuː³/}}}}}}{{nombook|phật|{{rubyN|𪬪|/kgio/}} {{ruby|(个 + 愈)|cá dũ}} hoặc {{ruby|愈|dũ}} {{nobr|/gio/}}}}{{ants|gió|{{ruby|教|giáo}} {{nb|/kaew/}}}} không khí chuyển động thành luồng
+# {{w|Proto-Mon-Khmer|/*kjaal{{ref|sho2006}}/|}}{{cog|{{list|{{w|Khmer|{{rubyM|ខ្យល់|/khyɑl/}}}}|{{w|Bahnar|kial}}|{{w|Pacoh|cudyial}}|{{w|Jeh|/kajaːl/}}|{{w|Cua|/khiːl/}}|{{w|Tarieng|/kial, kjaːl/}}|{{w|Laven|/kjɨəl/}}|{{w|Halang|kơyal}}|{{w|Brao|/kəjɨɨw/}}|{{w|Mnong|/sjaːl/}}|{{w|Bru|/kujaːl/}}|{{w|Bru|/kajaal/}} (Sô)|{{w|Ong|/kajaa̰l/}}}}}} → {{w|Proto-Vietic|/*k-jɔːʔ{{ref|fer2007}} ~ *kʰjɔːʔ{{ref|fer2007}}/|}}{{cog|{{list|{{w|muong|xỏ}}|{{w|chut|/kəjɔː³/}}|{{w|Chứt|/kajɑːʔ/}} (Arem)|{{w|tho|/sɒː³/}} (Cuối Chăm)|{{w|tho|/jua³/}} (Làng Lỡ)|{{w|maleng|/kajɒːʔ/}}|{{w|pong|/kəjɔː, jɔː/}}|{{w|thavung|/kəjuː³/}}}}}}{{nombook|phật|{{textimg|phật|gió1}} {{rubyN|{{svg|⿱亇愈}}|/kjɨo/}} {{ruby|(亇 + 愈)|cá dũ}} hoặc {{textimg|phật|gió2}} {{ruby|愈|dũ}} {{nb|/jɨo/}}}}{{nombook|ants|{{ruby|教|giáo}} {{nb|/kaew/}}}} không khí chuyển động thành luồng
 #: '''gió''' [[bấc]]
 #: [[gieo]] '''gió''' gặt bão