Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Cày”

← Sửa đổi trước Sửa đổi sau →

Phiên bản lúc 14:10, ngày 11 tháng 10 năm 2024

(Proto-Mon-Khmer) /*lngal^[1] ~ *ŋgal^[1]/^[cg1] → (Proto-Chamic)[?][?] → (Proto-Vietic) /*gal^[2]/^[cg2] xúc và lật đất bằng dụng cụ có lưỡi kim loại, được kéo đi bằng sức động vật hoặc máy móc; (cũng) cầy
sá cày

máy cày

lưỡi cày

cày sâu cuốc bẫm

đẽo cày giữa đường

Cày ruộng bằng trâu
Tượng trâu cày

Từ cùng gốc

^
1. - (Khmer) នង្គ័ល(/nĕəngkŏəl/)
  - (Khmer) លាង្គល(/liəngkɔɔl/)
  - (Khmer) អង្គ័ល(/ʼɑngkŏəl/)
  - (Môn) လ္ၚူ(/təŋò/)
  - (Môn) အၚဝ်(/əŋò/) ("ách")
  - (Chăm) ꨤꨋꩊ(/langal/)
  - (Chăm) ꨤꨪꨋꩊ (/lingal/)
  - (Mã Lai) tenggala
  - (Phạn) लाङ्गल(/lāṅgala/) ("thanh gỗ hình lưỡi cày")
  - (Phạn) लाङ्गूल(/lāṅgūla/) ("đuôi, dương vật")
^
1. - (Mường) cằl
  - (Chứt) /kɐ̀l²/
  - (Thổ) /kal²/ (Cuối Chăm)
  - (Thổ) /kan²/ (Làng Lỡ)

Nguồn tham khảo

^ ^a ^b Shorto, H. L. (2006). A Mon-Khmer comparative dictionary (P. Sidwell, Ed.). Pacific Linguistics. Australia. PDF
^ Ferlus, M. (2007). Lexique de racines Proto Viet-Muong (Proto Vietic Lexicon) [Bản thảo không được công bố]. Mon-Khmer Etymological Database.

[2] 
(Khmer) នង្គ័ល(/nĕəngkŏəl/)

(Khmer) លាង្គល(/liəngkɔɔl/)

(Khmer) អង្គ័ល(/ʼɑngkŏəl/)

(Môn) လ္ၚူ(/təŋò/)

(Môn) အၚဝ်(/əŋò/) ("ách")

(Chăm) ꨤꨋꩊ(/langal/)

(Chăm) ꨤꨪꨋꩊ (/lingal/)

(Mã Lai) tenggala

(Phạn) लाङ्गल(/lāṅgala/) ("thanh gỗ hình lưỡi cày")

(Phạn) लाङ्गूल(/lāṅgūla/) ("đuôi, dương vật")

[2] (Khmer) នង្គ័ល(/nĕəngkŏəl/)

(Khmer) លាង្គល(/liəngkɔɔl/)

(Khmer) អង្គ័ល(/ʼɑngkŏəl/)

(Môn) လ္ၚူ(/təŋò/)

(Môn) အၚဝ်(/əŋò/) ("ách")

(Chăm) ꨤꨋꩊ(/langal/)

(Chăm) ꨤꨪꨋꩊ (/lingal/)

(Mã Lai) tenggala

(Phạn) लाङ्गल(/lāṅgala/) ("thanh gỗ hình lưỡi cày")

(Phạn) लाङ्गूल(/lāṅgūla/) ("đuôi, dương vật")

[3] (Khmer) នង្គ័ល(/nĕəngkŏəl/)

[4] (Khmer) លាង្គល(/liəngkɔɔl/)

[5] (Khmer) អង្គ័ល(/ʼɑngkŏəl/)

[6] (Môn) လ္ၚူ(/təŋò/)

[7] (Môn) အၚဝ်(/əŋò/) ("ách")

[8] (Chăm) ꨤꨋꩊ(/langal/)

[9] (Chăm) ꨤꨪꨋꩊ (/lingal/)

[10] (Mã Lai) tenggala

[11] (Phạn) लाङ्गल(/lāṅgala/) ("thanh gỗ hình lưỡi cày")

[12] (Phạn) लाङ्गूल(/lāṅgūla/) ("đuôi, dương vật")

[4] 
(Mường) cằl

(Chứt) /kɐ̀l²/

(Thổ) /kal²/ (Cuối Chăm)

(Thổ) /kan²/ (Làng Lỡ)

[14] (Mường) cằl

(Chứt) /kɐ̀l²/

(Thổ) /kal²/ (Cuối Chăm)

(Thổ) /kan²/ (Làng Lỡ)

[15] (Mường) cằl

[16] (Chứt) /kɐ̀l²/

[17] (Thổ) /kal²/ (Cuối Chăm)

[18] (Thổ) /kan²/ (Làng Lỡ)

[19] (Khmer) នង្គ័ល(/nĕəngkŏəl/)

(Khmer) លាង្គល(/liəngkɔɔl/)

(Khmer) អង្គ័ល(/ʼɑngkŏəl/)

(Môn) လ္ၚူ(/təŋò/)

(Môn) အၚဝ်(/əŋò/) ("ách")

(Chăm) ꨤꨋꩊ(/langal/)

(Chăm) ꨤꨪꨋꩊ (/lingal/)

(Mã Lai) tenggala

(Phạn) लाङ्गल(/lāṅgala/) ("thanh gỗ hình lưỡi cày")

(Phạn) लाङ्गूल(/lāṅgūla/) ("đuôi, dương vật")

[20] (Khmer) នង្គ័ល(/nĕəngkŏəl/)

[21] (Khmer) លាង្គល(/liəngkɔɔl/)

[22] (Khmer) អង្គ័ល(/ʼɑngkŏəl/)

[23] (Môn) လ္ၚူ(/təŋò/)

[24] (Môn) အၚဝ်(/əŋò/) ("ách")

[25] (Chăm) ꨤꨋꩊ(/langal/)

[26] (Chăm) ꨤꨪꨋꩊ (/lingal/)

[27] (Mã Lai) tenggala

[28] (Phạn) लाङ्गल(/lāṅgala/) ("thanh gỗ hình lưỡi cày")

[29] (Phạn) लाङ्गूल(/lāṅgūla/) ("đuôi, dương vật")

[30] (Mường) cằl

(Chứt) /kɐ̀l²/

(Thổ) /kal²/ (Cuối Chăm)

(Thổ) /kan²/ (Làng Lỡ)

[31] (Mường) cằl

[32] (Chứt) /kɐ̀l²/

[33] (Thổ) /kal²/ (Cuối Chăm)

[34] (Thổ) /kan²/ (Làng Lỡ)

[ref-sho2006-1] Shorto, H. L. (2006). A Mon-Khmer comparative dictionary (P. Sidwell, Ed.). Pacific Linguistics. Australia. PDF

[ref-fer2007-3] Ferlus, M. (2007). Lexique de racines Proto Viet-Muong (Proto Vietic Lexicon) [Bản thảo không được công bố]. Mon-Khmer Etymological Database.

[1]

[cg1]

[2]

[cg2]

@@ Dòng 1: / Dòng 1: @@
-# {{w|proto-mon-khmer|/*lngal ~ *ŋgal/|}}{{cog|{{list|{{w|Khmer|{{rubyM|នង្គ័ល|/nĕəngkŏəl/}}}}|{{w|khmer|{{rubyM|លាង្គល|/liəngkɔɔl/}}}}|{{w|khmer|{{rubyM|អង្គ័ល|/ʼɑngkŏəl/}}}}|{{w|Mon|{{rubyM|လ္ၚူ|/təŋò/}}}}|{{w|mon|{{rubyM|အၚဝ်|/əŋò/}}|ách}}|{{w|chăm|{{rubyM|ꨤꨋꩊ|/langal/}}}}|{{w|chăm|{{rubyM|ꨤꨪꨋꩊ |/lingal/}}}}|{{w|Malay|tenggala}}|{{w|Sanskrit|{{rubyM|लाङ्गल|/lāṅgala/}}|thanh gỗ hình lưỡi cày}}|{{w|sanskrit|{{rubyM|लाङ्गूल|/lāṅgūla/}}|đuôi, dương vật}}}}}} → {{maybe|{{w|Proto-Chamic||}}}} → {{w|Proto-Vietic|/*gal/}}{{cog|{{list|{{w|Muong|cằl}}|{{w|Chứt|/kɐ̀l²/}}|{{w|Tho|/kal²/}} (Cuối Chăm)|{{w|Tho|/kan²/}} (Làng Lỡ)}}}} xúc và lật đất bằng dụng cụ có lưỡi kim loại, được kéo đi bằng sức động vật hoặc máy móc; {{cũng|[[cầy]]}}
+# {{w|proto-mon-khmer|/*lngal{{ref|sho2006}} ~ *ŋgal{{ref|sho2006}}/|}}{{cog|{{list|{{w|Khmer|{{rubyM|នង្គ័ល|/nĕəngkŏəl/}}}}|{{w|khmer|{{rubyM|លាង្គល|/liəngkɔɔl/}}}}|{{w|khmer|{{rubyM|អង្គ័ល|/ʼɑngkŏəl/}}}}|{{w|Mon|{{rubyM|လ္ၚူ|/təŋò/}}}}|{{w|mon|{{rubyM|အၚဝ်|/əŋò/}}|ách}}|{{w|chăm|{{rubyM|ꨤꨋꩊ|/langal/}}}}|{{w|chăm|{{rubyM|ꨤꨪꨋꩊ |/lingal/}}}}|{{w|Malay|tenggala}}|{{w|Sanskrit|{{rubyM|लाङ्गल|/lāṅgala/}}|thanh gỗ hình lưỡi cày}}|{{w|sanskrit|{{rubyM|लाङ्गूल|/lāṅgūla/}}|đuôi, dương vật}}}}}} → {{maybe|{{w|Proto-Chamic||}}}} → {{w|Proto-Vietic|/*gal{{ref|fer2007}}/|}}{{cog|{{list|{{w|Muong|cằl}}|{{w|Chứt|/kɐ̀l²/}}|{{w|Tho|/kal²/}} (Cuối Chăm)|{{w|Tho|/kan²/}} (Làng Lỡ)}}}} xúc và lật đất bằng dụng cụ có lưỡi kim loại, được kéo đi bằng sức động vật hoặc máy móc; {{cũng|[[cầy]]}}
 #: [[sá]] '''cày'''
 #: máy '''cày'''
@@ Dòng 7: / Dòng 7: @@
 {{gal|2|Trâu cày.jpg|Cày ruộng bằng trâu|Plowing - Vietnam Museum of Ethnology - Hanoi, Vietnam - DSC02527.JPG|Tượng trâu cày}}
 {{cogs}}
+{{refs}}