Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Gấu”

← Sửa đổi trước

Bản mới nhất lúc 14:01, ngày 13 tháng 10 năm 2024

(Proto-Mon-Khmer) /*ɟkaw^[1]/^[cg1] → (Proto-Vietic) /*c-guːʔ^[2] ~ *c-kuːʔ^[2]/^[cg2] động vật thuộc họ Ursidae, mình to, chân có móng vuốt, mõm dài, di chuyển bằng bốn chân nhưng có thể đứng thẳng trên hai chân, ăn tạp; (nghĩa chuyển) dữ tợn, ngổ ngáo; (nghĩa chuyển) vợ; (nghĩa chuyển) người yêu^[a]
gấu đen

gấu trắng

gấu trúc

mật gấu

đầu gấu

thằng đấy gấu lắm

gấu mẹ

con gấu ở nhà

chở gấu đi chơi

Gấu trúc
Gấu trắng Bắc Cực

Chú thích

^ Nét nghĩa người yêu bắt nguồn từ gấu trong gấu bông, và cách nói đùa gấu 37 độ, ôm gấu,...

Từ cùng gốc

^
1. - (Bru) /səkaw/
  - (Tà Ôi) /haŋkaw/
  - (Tà Ôi) /haŋkaw/ (Ngeq)
  - (Triêng) /cakaw/
  - (Ba Na) chơgơu
  - (Jru') /hkaw/
  - (Stiêng) /kau/
  - (M'Nông) /kaw/
  - (Xơ Đăng) /rəko̰w/
  - (Chơ Ro) /sikaw/
  - (Giẻ) /sikaw/
  - (Cơ Ho Sre) jirkau
  - (Brâu) /cəgəw/
  - (Cùa) /ʔoː sagəw/
^
1. - (Bắc Trung Bộ) gụ
  - (Mường) cú, củ
  - (Chứt) /cəkuː⁴/
  - (Chứt) /cikùːʔ/ (Arem)
  - (Chứt) /təkow⁴/ (Mã Liềng)
  - (Thổ) /kuː⁴/ (Cuối Chăm)
  - (Thổ) /ɣuː⁴/ (Làng Lỡ)
  - (Maleng) /səkuː⁴/ (Khả Phong)
  - (Tày Poọng) /kuː, tkuː/
  - (Tày Poọng) /kow/ (Ly Hà)
  - (Tày Poọng) /kow/ (Toum)
  - (Thavưng) /cəkuː⁴/

Nguồn tham khảo

^ Shorto, H. L. (2006). A Mon-Khmer comparative dictionary (P. Sidwell, Ed.). Pacific Linguistics. Australia. PDF
^ ^a ^b Ferlus, M. (2007). Lexique de racines Proto Viet-Muong (Proto Vietic Lexicon) [Bản thảo không được công bố]. Mon-Khmer Etymological Database.

[5] Nét nghĩa người yêu bắt nguồn từ gấu trong gấu bông, và cách nói đùa gấu 37 độ, ôm gấu,...

[2] 
(Bru) /səkaw/

(Tà Ôi) /haŋkaw/

(Tà Ôi) /haŋkaw/ (Ngeq)

(Triêng) /cakaw/

(Ba Na) chơgơu

(Jru') /hkaw/

(Stiêng) /kau/

(M'Nông) /kaw/

(Xơ Đăng) /rəko̰w/

(Chơ Ro) /sikaw/

(Giẻ) /sikaw/

(Cơ Ho Sre) jirkau

(Brâu) /cəgəw/

(Cùa) /ʔoː sagəw/

[3] (Bru) /səkaw/

(Tà Ôi) /haŋkaw/

(Tà Ôi) /haŋkaw/ (Ngeq)

(Triêng) /cakaw/

(Ba Na) chơgơu

(Jru') /hkaw/

(Stiêng) /kau/

(M'Nông) /kaw/

(Xơ Đăng) /rəko̰w/

(Chơ Ro) /sikaw/

(Giẻ) /sikaw/

(Cơ Ho Sre) jirkau

(Brâu) /cəgəw/

(Cùa) /ʔoː sagəw/

[4] (Bru) /səkaw/

[5] (Tà Ôi) /haŋkaw/

[6] (Tà Ôi) /haŋkaw/ (Ngeq)

[7] (Triêng) /cakaw/

[8] (Ba Na) chơgơu

[9] (Jru') /hkaw/

[10] (Stiêng) /kau/

[11] (M'Nông) /kaw/

[12] (Xơ Đăng) /rəko̰w/

[13] (Chơ Ro) /sikaw/

[14] (Giẻ) /sikaw/

[15] (Cơ Ho Sre) jirkau

[16] (Brâu) /cəgəw/

[17] (Cùa) /ʔoː sagəw/

[4] 
(Bắc Trung Bộ) gụ

(Mường) cú, củ

(Chứt) /cəkuː⁴/

(Chứt) /cikùːʔ/ (Arem)

(Chứt) /təkow⁴/ (Mã Liềng)

(Thổ) /kuː⁴/ (Cuối Chăm)

(Thổ) /ɣuː⁴/ (Làng Lỡ)

(Maleng) /səkuː⁴/ (Khả Phong)

(Tày Poọng) /kuː, tkuː/

(Tày Poọng) /kow/ (Ly Hà)

(Tày Poọng) /kow/ (Toum)

(Thavưng) /cəkuː⁴/

[19] (Bắc Trung Bộ) gụ

(Mường) cú, củ

(Chứt) /cəkuː⁴/

(Chứt) /cikùːʔ/ (Arem)

(Chứt) /təkow⁴/ (Mã Liềng)

(Thổ) /kuː⁴/ (Cuối Chăm)

(Thổ) /ɣuː⁴/ (Làng Lỡ)

(Maleng) /səkuː⁴/ (Khả Phong)

(Tày Poọng) /kuː, tkuː/

(Tày Poọng) /kow/ (Ly Hà)

(Tày Poọng) /kow/ (Toum)

(Thavưng) /cəkuː⁴/

[20] (Bắc Trung Bộ) gụ

[21] (Mường) cú, củ

[22] (Chứt) /cəkuː⁴/

[23] (Chứt) /cikùːʔ/ (Arem)

[24] (Chứt) /təkow⁴/ (Mã Liềng)

[25] (Thổ) /kuː⁴/ (Cuối Chăm)

[26] (Thổ) /ɣuː⁴/ (Làng Lỡ)

[27] (Maleng) /səkuː⁴/ (Khả Phong)

[28] (Tày Poọng) /kuː, tkuː/

[29] (Tày Poọng) /kow/ (Ly Hà)

[30] (Tày Poọng) /kow/ (Toum)

[31] (Thavưng) /cəkuː⁴/

[32] (Bru) /səkaw/

(Tà Ôi) /haŋkaw/

(Tà Ôi) /haŋkaw/ (Ngeq)

(Triêng) /cakaw/

(Ba Na) chơgơu

(Jru') /hkaw/

(Stiêng) /kau/

(M'Nông) /kaw/

(Xơ Đăng) /rəko̰w/

(Chơ Ro) /sikaw/

(Giẻ) /sikaw/

(Cơ Ho Sre) jirkau

(Brâu) /cəgəw/

(Cùa) /ʔoː sagəw/

[33] (Bru) /səkaw/

[34] (Tà Ôi) /haŋkaw/

[35] (Tà Ôi) /haŋkaw/ (Ngeq)

[36] (Triêng) /cakaw/

[37] (Ba Na) chơgơu

[38] (Jru') /hkaw/

[39] (Stiêng) /kau/

[40] (M'Nông) /kaw/

[41] (Xơ Đăng) /rəko̰w/

[42] (Chơ Ro) /sikaw/

[43] (Giẻ) /sikaw/

[44] (Cơ Ho Sre) jirkau

[45] (Brâu) /cəgəw/

[46] (Cùa) /ʔoː sagəw/

[47] (Bắc Trung Bộ) gụ

(Mường) cú, củ

(Chứt) /cəkuː⁴/

(Chứt) /cikùːʔ/ (Arem)

(Chứt) /təkow⁴/ (Mã Liềng)

(Thổ) /kuː⁴/ (Cuối Chăm)

(Thổ) /ɣuː⁴/ (Làng Lỡ)

(Maleng) /səkuː⁴/ (Khả Phong)

(Tày Poọng) /kuː, tkuː/

(Tày Poọng) /kow/ (Ly Hà)

(Tày Poọng) /kow/ (Toum)

(Thavưng) /cəkuː⁴/

[48] (Bắc Trung Bộ) gụ

[49] (Mường) cú, củ

[50] (Chứt) /cəkuː⁴/

[51] (Chứt) /cikùːʔ/ (Arem)

[52] (Chứt) /təkow⁴/ (Mã Liềng)

[53] (Thổ) /kuː⁴/ (Cuối Chăm)

[54] (Thổ) /ɣuː⁴/ (Làng Lỡ)

[55] (Maleng) /səkuː⁴/ (Khả Phong)

[56] (Tày Poọng) /kuː, tkuː/

[57] (Tày Poọng) /kow/ (Ly Hà)

[58] (Tày Poọng) /kow/ (Toum)

[59] (Thavưng) /cəkuː⁴/

[ref-sho2006-1] Shorto, H. L. (2006). A Mon-Khmer comparative dictionary (P. Sidwell, Ed.). Pacific Linguistics. Australia. PDF

[ref-fer2007-3] Ferlus, M. (2007). Lexique de racines Proto Viet-Muong (Proto Vietic Lexicon) [Bản thảo không được công bố]. Mon-Khmer Etymological Database.

[1]

[cg1]

[2]

[cg2]

[a]

@@ Dòng 1: / Dòng 1: @@
-# {{w|Proto-Mon-Khmer|/*ɟkaw/|}}{{cog|{{list|{{w|Bru|/səkaw/}}|{{w|Ta'Oi|/haŋkaw/}}|{{w|Ngeq|/haŋkaw/}}|{{w|Tarieng|/cakaw/}}|{{w|Bahnar|chơgơu}}|{{w|Laven|/hkaw/}}|{{w|Stieng|/kau/}}|{{w|Mnong|/kaw/}}|{{w|Sedang|/rəko̰w/}}|{{w|Chrau|/sikaw/}}|{{w|Jeh|/sikaw/}}|{{w|Sre|jirkau}}|{{w|Brao|/cəgəw/}}|{{w|Cua|/ʔoː sagəw/}}}}}} → {{w|Proto-Vietic|/*c-guːʔ ~ *c-kuːʔ/}}{{cog|{{list|{{w|btb|gụ}}|{{w|Muong|cú, củ}}|{{w|Chứt|/cəkuː⁴/}}|{{w|Chứt|/cikùːʔ/}} (Arem)|{{w|chut|/təkow⁴/}} (Mã Liềng)|{{w|Tho|/kuː⁴/}} (Cuối Chăm)|{{w|Tho|/ɣuː⁴/}} (Làng Lỡ)|{{w|Maleng|/səkuː⁴/}} (Khả Phong)|{{w|Pong|/kuː, tkuː/}}|{{w|Pong|/kow/}} (Ly Hà)|{{w|Pong|/kow/}} (Toum)|{{w|Thavung|/cəkuː⁴/}}}}}} động vật thuộc họ ''Ursidae'', mình to, chân có móng vuốt, mõm dài, di chuyển bằng bốn chân nhưng có thể đứng thẳng trên hai chân, ăn tạp; {{chuyển}} dữ tợn, ngổ ngáo; {{chuyển}} vợ; {{chuyển}} người yêu{{note|Nét nghĩa ''người yêu'' bắt nguồn từ '''gấu''' trong ''gấu bông'', và cách nói đùa ''gấu 37 độ'', ''ôm gấu'',...}}
+# {{w|Proto-Mon-Khmer|/*ɟkaw{{ref|sho2006}}/|}}{{cog|{{list|{{w|Bru|/səkaw/}}|{{w|Ta'Oi|/haŋkaw/}}|{{w|Ngeq|/haŋkaw/}}|{{w|Tarieng|/cakaw/}}|{{w|Bahnar|chơgơu}}|{{w|Laven|/hkaw/}}|{{w|Stieng|/kau/}}|{{w|Mnong|/kaw/}}|{{w|Sedang|/rəko̰w/}}|{{w|Chrau|/sikaw/}}|{{w|Jeh|/sikaw/}}|{{w|Sre|jirkau}}|{{w|Brao|/cəgəw/}}|{{w|Cua|/ʔoː sagəw/}}}}}} → {{w|Proto-Vietic|/*c-guːʔ{{ref|fer2007}} ~ *c-kuːʔ{{ref|fer2007}}/|}}{{cog|{{list|{{w|btb|gụ}}|{{w|Muong|cú, củ}}|{{w|Chứt|/cəkuː⁴/}}|{{w|Chứt|/cikùːʔ/}} (Arem)|{{w|chut|/təkow⁴/}} (Mã Liềng)|{{w|Tho|/kuː⁴/}} (Cuối Chăm)|{{w|Tho|/ɣuː⁴/}} (Làng Lỡ)|{{w|Maleng|/səkuː⁴/}} (Khả Phong)|{{w|Pong|/kuː, tkuː/}}|{{w|Pong|/kow/}} (Ly Hà)|{{w|Pong|/kow/}} (Toum)|{{w|Thavung|/cəkuː⁴/}}}}}} động vật thuộc họ ''Ursidae'', mình to, chân có móng vuốt, mõm dài, di chuyển bằng bốn chân nhưng có thể đứng thẳng trên hai chân, ăn tạp; {{chuyển}} dữ tợn, ngổ ngáo; {{chuyển}} vợ; {{chuyển}} người yêu{{note|Nét nghĩa ''người yêu'' bắt nguồn từ '''gấu''' trong ''gấu bông'', và cách nói đùa ''gấu 37 độ'', ''ôm gấu'',...}}
 #: '''gấu''' [[đen]]
 #: '''gấu''' [[trắng]]
@@ Dòng 12: / Dòng 12: @@
 {{notes}}
 {{cogs}}
+{{refs}}