Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Mắng”

← Sửa đổi trước

Bản mới nhất lúc 10:05, ngày 4 tháng 11 năm 2024

(Proto-Mon-Khmer) /*rməŋ^[1]/ ("nghe")^[cg1] → (Proto-Vietic) /*c-maŋʔ^[2]/^[cg2]^[a] (cũ) nghe; (nghĩa chuyển) dùng lời nặng nêu những tội lỗi, khuyết điểm
Đã từng có tiếng trong đời nữa,

Quân tử ai chẳng
mắng mắng
(nghe) danh

chửi mắng

mắng mỏ

Chú thích

^ Cuốn Phật thuyết đại báo phụ mẫu ân trọng kinh (trước thế kỉ XII) ghi âm nôm của mắng bằng chữ

()
車𠻵車𠻵
(cư mảng)[?][?] /k-mang/, hoặc

()
𠻵𠻵
(mảng)[?][?], hoặc

()

(mang).

Từ cùng gốc

^
1. - (Môn) မှိၚ် မှိၚ်
    (/mòiŋ/)
  - (Bố Lưu) /mɔŋ³³/
  - (Ba Na) mơ̆ng
  - (Brâu) /təmɨŋ/
  - (Xơ Đăng) /hmaŋ, təmaŋ/
  - (Pa Kô) cammáng
  - (Cùa) /tameŋ/
  - (Khalo) /mōng/
  - (Wa) /mōng/
  - (Lawa) ฮมอง ฮมอง
    (/hmɔŋ/)
  - (Temiar) sengmong
  - (Pear) /smaŋ/
^
1. - (Mường) bẳng
  - (Mường) măng ("nghe")
  - (Chứt) /cəmaŋ³/ ("nghe")
  - (Thavưng) /təmɐ̀ŋ⁴/ ("nghe")

Nguồn tham khảo

^ Shorto, H. L. (2006). A Mon-Khmer comparative dictionary (P. Sidwell, Ed.). Pacific Linguistics. Australia. PDF
^ Ferlus, M. (2007). Lexique de racines Proto Viet-Muong (Proto Vietic Lexicon) [Bản thảo không được công bố]. Mon-Khmer Etymological Database.

[5] Cuốn Phật thuyết đại báo phụ mẫu ân trọng kinh (trước thế kỉ XII) ghi âm nôm của mắng bằng chữ

()
車𠻵車𠻵
(cư mảng)[?][?] /k-mang/, hoặc

()
𠻵𠻵
(mảng)[?][?], hoặc

()

(mang).

[2] 
(Môn) မှိၚ် မှိၚ်
(/mòiŋ/)

(Bố Lưu) /mɔŋ³³/

(Ba Na) mơ̆ng

(Brâu) /təmɨŋ/

(Xơ Đăng) /hmaŋ, təmaŋ/

(Pa Kô) cammáng

(Cùa) /tameŋ/

(Khalo) /mōng/

(Wa) /mōng/

(Lawa) ฮมอง ฮมอง
(/hmɔŋ/)

(Temiar) sengmong

(Pear) /smaŋ/

[3] (Môn) မှိၚ် မှိၚ်
(/mòiŋ/)

(Bố Lưu) /mɔŋ³³/

(Ba Na) mơ̆ng

(Brâu) /təmɨŋ/

(Xơ Đăng) /hmaŋ, təmaŋ/

(Pa Kô) cammáng

(Cùa) /tameŋ/

(Khalo) /mōng/

(Wa) /mōng/

(Lawa) ฮมอง ฮมอง
(/hmɔŋ/)

(Temiar) sengmong

(Pear) /smaŋ/

[4] (Môn) မှိၚ် မှိၚ်
(/mòiŋ/)

[5] (Bố Lưu) /mɔŋ³³/

[6] (Ba Na) mơ̆ng

[7] (Brâu) /təmɨŋ/

[8] (Xơ Đăng) /hmaŋ, təmaŋ/

[9] (Pa Kô) cammáng

[10] (Cùa) /tameŋ/

[11] (Khalo) /mōng/

[12] (Wa) /mōng/

[13] (Lawa) ฮมอง ฮมอง
(/hmɔŋ/)

[14] (Temiar) sengmong

[15] (Pear) /smaŋ/

[4] 
(Mường) bẳng

(Mường) măng ("nghe")

(Chứt) /cəmaŋ³/ ("nghe")

(Thavưng) /təmɐ̀ŋ⁴/ ("nghe")

[17] (Mường) bẳng

(Mường) măng ("nghe")

(Chứt) /cəmaŋ³/ ("nghe")

(Thavưng) /təmɐ̀ŋ⁴/ ("nghe")

[18] (Mường) bẳng

[19] (Mường) măng ("nghe")

[20] (Chứt) /cəmaŋ³/ ("nghe")

[21] (Thavưng) /təmɐ̀ŋ⁴/ ("nghe")

[22] (Môn) မှိၚ် မှိၚ်
(/mòiŋ/)

(Bố Lưu) /mɔŋ³³/

(Ba Na) mơ̆ng

(Brâu) /təmɨŋ/

(Xơ Đăng) /hmaŋ, təmaŋ/

(Pa Kô) cammáng

(Cùa) /tameŋ/

(Khalo) /mōng/

(Wa) /mōng/

(Lawa) ฮมอง ฮมอง
(/hmɔŋ/)

(Temiar) sengmong

(Pear) /smaŋ/

[23] (Môn) မှိၚ် မှိၚ်
(/mòiŋ/)

[24] (Bố Lưu) /mɔŋ³³/

[25] (Ba Na) mơ̆ng

[26] (Brâu) /təmɨŋ/

[27] (Xơ Đăng) /hmaŋ, təmaŋ/

[28] (Pa Kô) cammáng

[29] (Cùa) /tameŋ/

[30] (Khalo) /mōng/

[31] (Wa) /mōng/

[32] (Lawa) ฮมอง ฮมอง
(/hmɔŋ/)

[33] (Temiar) sengmong

[34] (Pear) /smaŋ/

[35] (Mường) bẳng

(Mường) măng ("nghe")

(Chứt) /cəmaŋ³/ ("nghe")

(Thavưng) /təmɐ̀ŋ⁴/ ("nghe")

[36] (Mường) bẳng

[37] (Mường) măng ("nghe")

[38] (Chứt) /cəmaŋ³/ ("nghe")

[39] (Thavưng) /təmɐ̀ŋ⁴/ ("nghe")

[ref-sho2006-1] Shorto, H. L. (2006). A Mon-Khmer comparative dictionary (P. Sidwell, Ed.). Pacific Linguistics. Australia. PDF

[ref-fer2007-3] Ferlus, M. (2007). Lexique de racines Proto Viet-Muong (Proto Vietic Lexicon) [Bản thảo không được công bố]. Mon-Khmer Etymological Database.

[1]

[cg1]

[2]

[cg2]

[a]

@@ Dòng 1: / Dòng 1: @@
-# {{w|Proto-mon-khmer|/*rməŋ/|nghe}}{{cog|{{list|{{w|Bolyu|/mɔŋ³³/}}|{{w|Mon|{{rubyM|မှိၚ်|/mhaiၚ/}}}}|{{w|Lawa Đông|{{rubyM|ฮมอง|/ḥmxng/}}}}}}}} → {{w|proto-vietic|/*c-maŋʔ/}}{{cog|{{list|{{w|muong|măng|nghe}}|{{w|Chut|/cəmaŋ³/|nghe}}|{{w|Thavung|/təmɐ̀ŋ⁴/}}}}}}{{phật|mắng|{{ruby|車莽|xa mảng}} /s-mang/}} {{cũ}} nghe; {{chuyển}} dùng lời nặng nêu những tội lỗi, khuyết điểm
+# {{w|Proto-mon-khmer|/*rməŋ{{ref|sho2006}}/|nghe}}{{cog|{{list|{{w|Mon|{{rubyM|မှိၚ်|/mòiŋ/}}}}|{{w|Bolyu|/mɔŋ³³/}}|{{w|Bahnar|mơ̆ng}}|{{w|Brao|/təmɨŋ/}}|{{w|Sedang|/hmaŋ, təmaŋ/}}|{{w|Pacoh|cammáng}}|{{w|Cua|/tameŋ/}}|{{w|Khalo|/mōng/}}|{{w|Wa|/mōng/}}|{{w|Lawa|{{rubyM|ฮมอง|/hmɔŋ/}}}}|{{w|Temiar|sengmong}}|{{w|Pear|/smaŋ/}}}}}} → {{w|proto-vietic|/*c-maŋʔ{{ref|fer2007}}/|}}{{cog|{{list|{{w|muong|bẳng}}|{{w|muong|măng|nghe}}|{{w|Chut|/cəmaŋ³/|nghe}}|{{w|Thavung|/təmɐ̀ŋ⁴/|nghe}}}}}}{{nombook|phật|{{textimg|phật|mắng1}} {{rubyN|車𠻵|cư mảng}} /k-mang/, hoặc {{textimg|phật|mắng2}} {{rubyN|𠻵|mảng}}, hoặc {{textimg|phật|mắng3}} {{rubyI|{{svg|⿰囗忙}}|mang}}}} {{cũ}} nghe; {{chuyển}} dùng lời nặng nêu những tội lỗi, khuyết điểm
 #: Đã từng [[có]] [[tiếng]] [[trong]] [[đời]] nữa,
 #: Quân tử [[ai]] chẳng {{rubyS|'''''mắng'''''|nghe|nozoom=1}} danh
@@ Dòng 7: / Dòng 7: @@
 {{notes}}
 {{cogs}}
+{{refs}}