Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Mở”

← Sửa đổi trước

Bản mới nhất lúc 18:21, ngày 18 tháng 10 năm 2024

(Proto-Mon-Khmer) /*ɓ(ə)h^[1] ~ *ɓah^[1]/^[cg1] → (Proto-Vietic) /*ɓǝh^[2]/^[cg2] làm cho hở ra, lộ ra, phanh ra, rộng ra; (nghĩa chuyển) không ngăn chặn, tạo điều kiện để tiến vào; (nghĩa chuyển) tạo mới, lập mới^[a]
mở cửa

mở hộp

mở rộng

mở mang

cởi mở

đô thị mở

đại học Mở

mở ra thời kì mới

mở tài khoản

mở bán

Chú thích

^ Nét nghĩa tạo mới, lập mới là do dịch sao phỏng thuật ngữ open trong tiếng Anh. Ví dụ: mở tài khoản = open an account, mở sổ tiết kiệm = open a saving account, mở bán = open sale.

Từ cùng gốc

^
1. - (Bru) /pəh/
  - (Cơ Tu) /pooh, pɤɤh/
  - (Kui) /bɤʔ, bɤːɁ/
  - (Tà Ôi) /pɛh/ (Ngeq)
  - (Pa Kô) pốh
  - (Tà Ôi) /pəəh/
  - (Ba Na) pơih
  - (Chơ Ro) /pəːʔ/
  - (Hà Lăng) pòh
  - (Xơ Đăng) /pɔh/
  - (Cơ Ho Sre) pö
  - (Stiêng) /pɒʔ, pəʔ/
^
1. - (Mường) bớ, bở
  - (Chứt) /pòh/ (Arem)
  - (Chứt) /pəh/ (Mã Liềng)
  - (Maleng) /pəː⁵⁶/ (Khả Phong)
  - (Thổ) /bəː⁵/ (Cuối Chăm)
  - (Thổ) /bəː⁵⁶/ (Làng Lỡ)
  - (Tày Poọng) /bəː/
  - (Thavưng) /boh/

Nguồn tham khảo

^ ^{Bước lên tới: a} ^b Shorto, H. L. (2006). A Mon-Khmer comparative dictionary (P. Sidwell, Ed.). Pacific Linguistics. Australia. PDF
^ Ferlus, M. (2007). Lexique de racines Proto Viet-Muong (Proto Vietic Lexicon) [Bản thảo không được công bố]. Mon-Khmer Etymological Database.

[5] Nét nghĩa tạo mới, lập mới là do dịch sao phỏng thuật ngữ open trong tiếng Anh. Ví dụ: mở tài khoản = open an account, mở sổ tiết kiệm = open a saving account, mở bán = open sale.

[2] 
(Bru) /pəh/

(Cơ Tu) /pooh, pɤɤh/

(Kui) /bɤʔ, bɤːɁ/

(Tà Ôi) /pɛh/ (Ngeq)

(Pa Kô) pốh

(Tà Ôi) /pəəh/

(Ba Na) pơih

(Chơ Ro) /pəːʔ/

(Hà Lăng) pòh

(Xơ Đăng) /pɔh/

(Cơ Ho Sre) pö

(Stiêng) /pɒʔ, pəʔ/

[3] (Bru) /pəh/

(Cơ Tu) /pooh, pɤɤh/

(Kui) /bɤʔ, bɤːɁ/

(Tà Ôi) /pɛh/ (Ngeq)

(Pa Kô) pốh

(Tà Ôi) /pəəh/

(Ba Na) pơih

(Chơ Ro) /pəːʔ/

(Hà Lăng) pòh

(Xơ Đăng) /pɔh/

(Cơ Ho Sre) pö

(Stiêng) /pɒʔ, pəʔ/

[4] (Bru) /pəh/

[5] (Cơ Tu) /pooh, pɤɤh/

[6] (Kui) /bɤʔ, bɤːɁ/

[7] (Tà Ôi) /pɛh/ (Ngeq)

[8] (Pa Kô) pốh

[9] (Tà Ôi) /pəəh/

[10] (Ba Na) pơih

[11] (Chơ Ro) /pəːʔ/

[12] (Hà Lăng) pòh

[13] (Xơ Đăng) /pɔh/

[14] (Cơ Ho Sre) pö

[15] (Stiêng) /pɒʔ, pəʔ/

[4] 
(Mường) bớ, bở

(Chứt) /pòh/ (Arem)

(Chứt) /pəh/ (Mã Liềng)

(Maleng) /pəː⁵⁶/ (Khả Phong)

(Thổ) /bəː⁵/ (Cuối Chăm)

(Thổ) /bəː⁵⁶/ (Làng Lỡ)

(Tày Poọng) /bəː/

(Thavưng) /boh/

[17] (Mường) bớ, bở

(Chứt) /pòh/ (Arem)

(Chứt) /pəh/ (Mã Liềng)

(Maleng) /pəː⁵⁶/ (Khả Phong)

(Thổ) /bəː⁵/ (Cuối Chăm)

(Thổ) /bəː⁵⁶/ (Làng Lỡ)

(Tày Poọng) /bəː/

(Thavưng) /boh/

[18] (Mường) bớ, bở

[19] (Chứt) /pòh/ (Arem)

[20] (Chứt) /pəh/ (Mã Liềng)

[21] (Maleng) /pəː⁵⁶/ (Khả Phong)

[22] (Thổ) /bəː⁵/ (Cuối Chăm)

[23] (Thổ) /bəː⁵⁶/ (Làng Lỡ)

[24] (Tày Poọng) /bəː/

[25] (Thavưng) /boh/

[26] (Bru) /pəh/

(Cơ Tu) /pooh, pɤɤh/

(Kui) /bɤʔ, bɤːɁ/

(Tà Ôi) /pɛh/ (Ngeq)

(Pa Kô) pốh

(Tà Ôi) /pəəh/

(Ba Na) pơih

(Chơ Ro) /pəːʔ/

(Hà Lăng) pòh

(Xơ Đăng) /pɔh/

(Cơ Ho Sre) pö

(Stiêng) /pɒʔ, pəʔ/

[27] (Bru) /pəh/

[28] (Cơ Tu) /pooh, pɤɤh/

[29] (Kui) /bɤʔ, bɤːɁ/

[30] (Tà Ôi) /pɛh/ (Ngeq)

[31] (Pa Kô) pốh

[32] (Tà Ôi) /pəəh/

[33] (Ba Na) pơih

[34] (Chơ Ro) /pəːʔ/

[35] (Hà Lăng) pòh

[36] (Xơ Đăng) /pɔh/

[37] (Cơ Ho Sre) pö

[38] (Stiêng) /pɒʔ, pəʔ/

[39] (Mường) bớ, bở

(Chứt) /pòh/ (Arem)

(Chứt) /pəh/ (Mã Liềng)

(Maleng) /pəː⁵⁶/ (Khả Phong)

(Thổ) /bəː⁵/ (Cuối Chăm)

(Thổ) /bəː⁵⁶/ (Làng Lỡ)

(Tày Poọng) /bəː/

(Thavưng) /boh/

[40] (Mường) bớ, bở

[41] (Chứt) /pòh/ (Arem)

[42] (Chứt) /pəh/ (Mã Liềng)

[43] (Maleng) /pəː⁵⁶/ (Khả Phong)

[44] (Thổ) /bəː⁵/ (Cuối Chăm)

[45] (Thổ) /bəː⁵⁶/ (Làng Lỡ)

[46] (Tày Poọng) /bəː/

[47] (Thavưng) /boh/

[ref-sho2006-1] {Bước lên tới: a} ^b Shorto, H. L. (2006). A Mon-Khmer comparative dictionary (P. Sidwell, Ed.). Pacific Linguistics. Australia. PDF

[ref-fer2007-3] Ferlus, M. (2007). Lexique de racines Proto Viet-Muong (Proto Vietic Lexicon) [Bản thảo không được công bố]. Mon-Khmer Etymological Database.

[1]

[cg1]

[2]

[cg2]

[a]

@@ Dòng 1: / Dòng 1: @@
-# {{w|Proto-Mon-Khmer|/*ɓ(ə)h{{ref|sho2006}} ~ *ɓah{{ref|sho2006}}/|}}{{cog|{{list|{{w|Bru|/pəh/}}|{{w|Katu|/pooh, pɤɤh/}}|{{w|Kui|/bɤʔ, bɤːɁ/}}|{{w|Ngeq|/pɛh/}}|{{w|Pacoh|pốh}}|{{w|Ta'Oi|/pəəh/}}|{{w|Bahnar|pơih}}|{{w|Chrau|/pəːʔ/}}|{{w|Halang|pòh}}|{{w|Sedang|/pɔh/}}|{{w|Sre|pö}}|{{w|Stieng|/pɒʔ, pəʔ/}}}}}} → {{w|Proto-Vietic|/*ɓǝh/|}}{{cog|{{list|{{w|muong|bớ, bở}}|{{w|Chứt|/pòh/}} (Arem)|{{w|chut|/pəh/}} (Mã Liềng)|{{w|Maleng|/pəː⁵⁶/}} (Khả Phong)|{{w|Tho|/bəː⁵/}} (Cuối Chăm)|{{w|Tho|/bəː⁵⁶/}} (Làng Lỡ)|{{w|Pong|/bəː/}}|{{w|Thavung|/boh/}}}}}} làm cho hở ra, lộ ra, phanh ra, rộng ra; {{chuyển}} không ngăn chặn, tạo điều kiện để tiến vào; {{chuyển}} tạo mới, lập mới{{note|Nét nghĩa ''tạo mới, lập mới'' là do {{taotu|dịch sao phỏng}} thuật ngữ '''open''' trong tiếng Anh. Ví dụ: ''mở tài khoản'' {{=}} ''open an account'', ''mở sổ tiết kiệm'' {{=}} ''open a saving account'', ''mở bán'' {{=}} ''open sale''.}}
+# {{w|Proto-Mon-Khmer|/*ɓ(ə)h{{ref|sho2006}} ~ *ɓah{{ref|sho2006}}/|}}{{cog|{{list|{{w|Bru|/pəh/}}|{{w|Katu|/pooh, pɤɤh/}}|{{w|Kui|/bɤʔ, bɤːɁ/}}|{{w|Ngeq|/pɛh/}}|{{w|Pacoh|pốh}}|{{w|Ta'Oi|/pəəh/}}|{{w|Bahnar|pơih}}|{{w|Chrau|/pəːʔ/}}|{{w|Halang|pòh}}|{{w|Sedang|/pɔh/}}|{{w|Sre|pö}}|{{w|Stieng|/pɒʔ, pəʔ/}}}}}} → {{w|Proto-Vietic|/*ɓǝh{{ref|fer2007}}/|}}{{cog|{{list|{{w|muong|bớ, bở}}|{{w|Chứt|/pòh/}} (Arem)|{{w|chut|/pəh/}} (Mã Liềng)|{{w|Maleng|/pəː⁵⁶/}} (Khả Phong)|{{w|Tho|/bəː⁵/}} (Cuối Chăm)|{{w|Tho|/bəː⁵⁶/}} (Làng Lỡ)|{{w|Pong|/bəː/}}|{{w|Thavung|/boh/}}}}}} làm cho hở ra, lộ ra, phanh ra, rộng ra; {{chuyển}} không ngăn chặn, tạo điều kiện để tiến vào; {{chuyển}} tạo mới, lập mới{{note|Nét nghĩa ''tạo mới, lập mới'' là do {{taotu|dịch sao phỏng}} thuật ngữ '''open''' trong tiếng Anh. Ví dụ: ''mở tài khoản'' {{=}} ''open an account'', ''mở sổ tiết kiệm'' {{=}} ''open a saving account'', ''mở bán'' {{=}} ''open sale''.}}
 #: '''mở''' [[cửa]]
 #: '''mở''' [[hộp]]