Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Gang”

Bản mới nhất lúc 23:38, ngày 20 tháng 10 năm 2024

(Proto-Vietic) /*c-kaːŋ^[1]/^[cg1] đơn vị đo chiều dài bằng khoảng cách từ đầu ngón cái đến đầu ngón trỏ khi mở căng hết cỡ
gang tay

ngày vui ngắn chẳng tày gang

ăn một quả, trả một cục vàng, may túi ba gang, mang đi mà đựng
(Hán thượng cổ) 鋼(cương) /*C.kˤaŋ/ → (Proto-Vietic) /*t-kaːŋ^[1]/^[cg2] hợp kim của sắt cùng với cacbon và một số kim loại với tỉ lệ thấp, có độ rắn cao nhưng giòn và không dẻo
chảo gang

gang thép

Gang tay
Chảo gang

Từ cùng gốc

^
1. - (Mường) cang
  - (Chứt) /təkaːŋ¹/
  - (Chứt) /cikæːŋ/ (Arem)
  - (Thổ) /kaːŋ¹/ (Cuối Chăm)
  - (Thổ) /ɣaːŋ¹/ (Làng Lỡ)
  - (Tày Poọng) /tkaːŋ/
  - (Tày Poọng) /kaːŋ/ (Ly Hà)
  - (Maleng) /cikaːŋ¹/ (Bro)
  - (Maleng) /səkaːŋ¹/ (Khả Phong)
^
1. - (Mường) cang, gang
  - (Chứt) /kaːŋ¹/
  - (Thổ) /kaːŋ¹/ (Cuối Chăm)
  - (Thổ) /ɣaːŋ¹/ (Làng Lỡ)

Nguồn tham khảo

^ ^a ^b Ferlus, M. (2007). Lexique de racines Proto Viet-Muong (Proto Vietic Lexicon) [Bản thảo không được công bố]. Mon-Khmer Etymological Database.

[2] 
(Mường) cang

(Chứt) /təkaːŋ¹/

(Chứt) /cikæːŋ/ (Arem)

(Thổ) /kaːŋ¹/ (Cuối Chăm)

(Thổ) /ɣaːŋ¹/ (Làng Lỡ)

(Tày Poọng) /tkaːŋ/

(Tày Poọng) /kaːŋ/ (Ly Hà)

(Maleng) /cikaːŋ¹/ (Bro)

(Maleng) /səkaːŋ¹/ (Khả Phong)

[2] (Mường) cang

(Chứt) /təkaːŋ¹/

(Chứt) /cikæːŋ/ (Arem)

(Thổ) /kaːŋ¹/ (Cuối Chăm)

(Thổ) /ɣaːŋ¹/ (Làng Lỡ)

(Tày Poọng) /tkaːŋ/

(Tày Poọng) /kaːŋ/ (Ly Hà)

(Maleng) /cikaːŋ¹/ (Bro)

(Maleng) /səkaːŋ¹/ (Khả Phong)

[3] (Mường) cang

[4] (Chứt) /təkaːŋ¹/

[5] (Chứt) /cikæːŋ/ (Arem)

[6] (Thổ) /kaːŋ¹/ (Cuối Chăm)

[7] (Thổ) /ɣaːŋ¹/ (Làng Lỡ)

[8] (Tày Poọng) /tkaːŋ/

[9] (Tày Poọng) /kaːŋ/ (Ly Hà)

[10] (Maleng) /cikaːŋ¹/ (Bro)

[11] (Maleng) /səkaːŋ¹/ (Khả Phong)

[3] 
(Mường) cang, gang

(Chứt) /kaːŋ¹/

(Thổ) /kaːŋ¹/ (Cuối Chăm)

(Thổ) /ɣaːŋ¹/ (Làng Lỡ)

[13] (Mường) cang, gang

(Chứt) /kaːŋ¹/

(Thổ) /kaːŋ¹/ (Cuối Chăm)

(Thổ) /ɣaːŋ¹/ (Làng Lỡ)

[14] (Mường) cang, gang

[15] (Chứt) /kaːŋ¹/

[16] (Thổ) /kaːŋ¹/ (Cuối Chăm)

[17] (Thổ) /ɣaːŋ¹/ (Làng Lỡ)

[18] (Mường) cang

(Chứt) /təkaːŋ¹/

(Chứt) /cikæːŋ/ (Arem)

(Thổ) /kaːŋ¹/ (Cuối Chăm)

(Thổ) /ɣaːŋ¹/ (Làng Lỡ)

(Tày Poọng) /tkaːŋ/

(Tày Poọng) /kaːŋ/ (Ly Hà)

(Maleng) /cikaːŋ¹/ (Bro)

(Maleng) /səkaːŋ¹/ (Khả Phong)

[19] (Mường) cang

[20] (Chứt) /təkaːŋ¹/

[21] (Chứt) /cikæːŋ/ (Arem)

[22] (Thổ) /kaːŋ¹/ (Cuối Chăm)

[23] (Thổ) /ɣaːŋ¹/ (Làng Lỡ)

[24] (Tày Poọng) /tkaːŋ/

[25] (Tày Poọng) /kaːŋ/ (Ly Hà)

[26] (Maleng) /cikaːŋ¹/ (Bro)

[27] (Maleng) /səkaːŋ¹/ (Khả Phong)

[28] (Mường) cang, gang

(Chứt) /kaːŋ¹/

(Thổ) /kaːŋ¹/ (Cuối Chăm)

(Thổ) /ɣaːŋ¹/ (Làng Lỡ)

[29] (Mường) cang, gang

[30] (Chứt) /kaːŋ¹/

[31] (Thổ) /kaːŋ¹/ (Cuối Chăm)

[32] (Thổ) /ɣaːŋ¹/ (Làng Lỡ)

[ref-fer2007-1] Ferlus, M. (2007). Lexique de racines Proto Viet-Muong (Proto Vietic Lexicon) [Bản thảo không được công bố]. Mon-Khmer Etymological Database.

[1]

[cg1]

[cg2]

@@ Dòng 1: / Dòng 1: @@
-# {{w|Proto-Vietic|/*c-kaːŋ/}}{{cog|{{list|{{w|muong|cang}}|{{w|Chứt|/təkaːŋ¹/}}|{{w|Chứt|/cikæːŋ/}} (Arem)|{{w|Tho|/kaːŋ¹/}} (Cuối Chăm)|{{w|Tho|/ɣaːŋ¹/}} (Làng Lỡ)|{{w|Pong|/tkaːŋ/}}|{{w|Pong|/kaːŋ/}} (Ly Hà)|{{w|Maleng|/cikaːŋ¹/}} (Bro)|{{w|Maleng|/səkaːŋ¹/}} (Khả Phong)}}}} đơn vị đo chiều dài bằng khoảng cách từ đầu ngón cái đến đầu ngón trỏ khi mở căng hết cỡ
+# {{w|Proto-Vietic|/*c-kaːŋ{{ref|fer2007}}/}}{{cog|{{list|{{w|muong|cang}}|{{w|Chứt|/təkaːŋ¹/}}|{{w|Chứt|/cikæːŋ/}} (Arem)|{{w|Tho|/kaːŋ¹/}} (Cuối Chăm)|{{w|Tho|/ɣaːŋ¹/}} (Làng Lỡ)|{{w|Pong|/tkaːŋ/}}|{{w|Pong|/kaːŋ/}} (Ly Hà)|{{w|Maleng|/cikaːŋ¹/}} (Bro)|{{w|Maleng|/səkaːŋ¹/}} (Khả Phong)}}}} đơn vị đo chiều dài bằng khoảng cách từ đầu ngón cái đến đầu ngón trỏ khi mở căng hết cỡ
-#: ăn [[một]] quả, trả một cục [[vàng]], may túi [[ba]] '''gang''', mang [[đi]] mà đựng
+#: '''gang''' [[tay]]
-# {{w|Hán cổ|{{ruby|鋼|cương}} {{nobr|/*C.kˤaŋ/}}}} → {{w|proto-vietic|/t-kaːŋ/}} hợp kim của sắt cùng với cacbon và một số kim loại với tỉ lệ thấp;
+#: [[ngày]] [[vui]] ngắn chẳng tày '''gang'''
+#: [[ăn]] [[một]] quả, [[trả]] [[một]] cục [[vàng]], may [[túi]] [[ba]] '''gang''', [[mang]] [[đi]] mà đựng
+# {{w|Hán cổ|{{ruby|鋼|cương}} {{nb|/*C.kˤaŋ/}}|}} → {{w|proto-vietic|/*t-kaːŋ{{ref|fer2007}}/|}}{{cog|{{list|{{w|muong|cang, gang}}|{{w|Chứt|/kaːŋ¹/}}|{{w|Tho|/kaːŋ¹/}} (Cuối Chăm)|{{w|Tho|/ɣaːŋ¹/}} (Làng Lỡ)}}}} hợp kim của sắt cùng với cacbon và một số kim loại với tỉ lệ thấp, có độ rắn cao nhưng giòn và không dẻo
 #: chảo '''gang'''
+#: '''gang''' thép
 {{gal|2|Piedz.svg|Gang tay|Cast-Iron-Pan.jpg|Chảo gang}}
 {{cogs}}
+{{refs}}