Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Bác”

Từ Từ nguyên Tiếng Việt
imported>Admin
Không có tóm lược sửa đổi
 
Không có tóm lược sửa đổi
 
(không hiển thị 5 phiên bản ở giữa của cùng người dùng)
Dòng 1: Dòng 1:
# {{w|Hán|{{ruby|礮|pháo}}}}{{note|Không có không có sự liên hệ về ngữ âm nào giữa 礮 trong tiếng Hán cổ đại /*pʰruːs/ hoặc trung đại /pʰˠau{{s|H}}/ và ''bác'' trong tiếng Việt, do đó đây có lẽ là do nhầm lẫn trong cách đọc}} loại súng lớn, bắn đá hoặc đạn kim loại  
# {{w|Hán|{{ruby|礮|pháo}}}}{{note|Không có không có sự liên hệ về ngữ âm nào giữa '''礮''' trong tiếng Hán cổ đại /*pʰruːs/ hoặc trung đại /pʰˠau{{s|H}}/ và '''bác''' trong tiếng Việt, do đó đây có lẽ là do nhầm lẫn trong cách đọc với từ {{ruby|駮|bác}} có cách viết tương tự, chỉ khác bộ {{ruby|石|thạch}} bên trái.}} loại súng lớn, bắn đá hoặc đạn kim loại  
#: cưỡi [[bốn]] [[chiếc]] thuyền [[câu]] [[vượt]] [[biển]], [[thẳng]] đến Hoàng Sa [[và]] các xứ [[cù lao]] [[ngoài]] [[biển]], thu [[lượm]] [[vàng]] [[bạc]], đồ đồng [[và]] các thứ đại '''bác''', tiểu '''bác''', [[đồi mồi]], hải ba, [[cá]] quý... mang [[về]] kinh đô dâng nộp theo lệ. (trích thư tịch cổ [[tìm]] [[thấy]] [[ở]] đảo Lý [[Sơn]], Quảng Ngãi)
#: cưỡi [[bốn]] [[chiếc]] thuyền [[câu]] [[vượt]] [[biển]], [[thẳng]] đến Hoàng Sa [[và]] các xứ [[cù lao]] [[ngoài]] [[biển]], thu [[lượm]] [[vàng]] [[bạc]], đồ đồng [[và]] các thứ đại '''bác''', tiểu '''bác''', [[đồi mồi]], hải ba, [[cá]] quý... mang [[về]] kinh đô dâng nộp theo lệ. (trích thư tịch cổ [[tìm]] [[thấy]] [[ở]] đảo Lý [[Sơn]], Quảng Ngãi)
# {{w|hán cổ|{{ruby|伯|bá}} {{nobr|/*pˤrak/}}}} → {{w|Proto-Vietic|/*paːk/}} anh của [[bố]] hoặc [[mẹ]]; {{chuyển}} những người lớn tuổi hơn bố mẹ
# {{w|hán cổ|{{ruby|伯|bá}} {{nb|/*pˤrak/}}|}} → {{w|Proto-Vietic|/*paːk{{ref|fer2007}}/|}}{{cog|{{list|{{w|muong|bác}}|{{w|Tho|/baːk⁷, paːk⁷/}}}}}}{{nombook|phật|{{textimg|phật|bác}} {{ruby|博|bác}} {{nb|/pak/}}}} anh của [[bố]] hoặc [[mẹ]]; {{chuyển}} những người lớn tuổi hơn bố mẹ
#: '''bác''' [[cả]]
#: '''bác''' [[cả]]
#: bà [[con]] cô '''bác'''
#: bà [[con]] cô '''bác'''
Dòng 7: Dòng 7:
{{gal|1|Small cannons - Museum of Vietnamese History - Ho Chi Minh City - DSC05976.JPG|Súng tiểu bác thế kỷ 19}}
{{gal|1|Small cannons - Museum of Vietnamese History - Ho Chi Minh City - DSC05976.JPG|Súng tiểu bác thế kỷ 19}}
{{notes}}
{{notes}}
{{cogs}}
{{refs}}

Bản mới nhất lúc 22:09, ngày 9 tháng 11 năm 2024

  1. (Hán)
    礮 礮
    (pháo)    [a] loại súng lớn, bắn đá hoặc đạn kim loại
    cưỡi bốn chiếc thuyền câu vượt biển, thẳng đến Hoàng Sa và các xứ cù lao ngoài biển, thu lượm vàng bạc, đồ đồng và các thứ đại bác, tiểu bác, đồi mồi, hải ba, cá quý... mang về kinh đô dâng nộp theo lệ. (trích thư tịch cổ tìm thấy ở đảo Lý Sơn, Quảng Ngãi)
  2. (Hán thượng cổ)
    伯 伯
    (bá)     /*pˤrak/     → (Proto-Vietic) /*paːk[1]/[cg1][b] anh của bố hoặc mẹ; (nghĩa chuyển) những người lớn tuổi hơn bố mẹ
    bác cả
    bà con cô bác
    cờ bạc là bác thằng bần
Súng tiểu bác thế kỷ 19

Chú thích

  1. ^ Không có không có sự liên hệ về ngữ âm nào giữa 礮 trong tiếng Hán cổ đại /*pʰruːs/ hoặc trung đại /pʰˠauH/ và bác trong tiếng Việt, do đó đây có lẽ là do nhầm lẫn trong cách đọc với từ
    駮 駮
    (bác)     có cách viết tương tự, chỉ khác bộ
    石 石
    (thạch)     bên trái.
  2. ^ Cuốn Phật thuyết đại báo phụ mẫu ân trọng kinh (trước thế kỉ XII) ghi âm nôm của bác bằng chữ
    ()
    博 博
    (bác)     /pak/.

Từ cùng gốc

  1. ^

Nguồn tham khảo

  1. ^ Ferlus, M. (2007). Lexique de racines Proto Viet-Muong (Proto Vietic Lexicon) [Bản thảo không được công bố]. Mon-Khmer Etymological Database.
Lấy từ “https://www.tunguyentiengviet.com/index.php?title=Bác&oldid=10025”