Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Trong”

← Sửa đổi trước Sửa đổi sau →

Phiên bản lúc 14:36, ngày 23 tháng 4 năm 2025

(Proto-Vietic) /*k-lɔːŋ^[1]/^[cg1] → (Việt trung đại - 1651) tlao᷄, tlau᷃, trao᷃ tinh khiết, không có tạp chất, cặn bẩn; (nghĩa chuyển) âm thanh không có tạp âm, tiếng ồn
Nước trong leo lẻo cá đớp cá
Trời nắng chang chang người trói người

Tiếng suối trong như tiếng hát xa
Trăng lồng cổ thụ, bóng lồng hoa
(Proto-Mon-Khmer) /*kluuŋ^[2] ~ *[k]luəŋ^[2]/^[cg2] → (Proto-Vietic) /*k-lɔːŋ^[1]/^[cg3]^[a] &nbsp → (Việt trung đại - 1651) tlao᷄, tlau᷃, trao᷃ có vị trí thuộc phạm vi của một thứ gì đó; thuộc một khoảng thời gian nào đó
phía trong

trong phòng

trong Tết

trong năm nay

Chú thích

^ Cuốn Phật thuyết đại báo phụ mẫu ân trọng kinh (trước thế kỉ XII) ghi âm nôm của trong bằng chữ () 工(công) /*kˤoŋ/ hoặc () 共(cộng) /*N-k(r)oŋʔ-s/.

Từ cùng gốc

^
1. - (Mường) /klɔːŋ¹/
  - (Thổ) /ʈɔːŋ¹/ (Làng Lỡ)
  - (Thổ) /klɒːŋ¹/ (Cuối Chăm)
  - (Tày Poọng) /klɔːŋ/
  - (Thavưng) /talɔ̂ːŋ/
^
1. - (Tà Ôi) (Ngeq) /kalluŋ/
  - (Tà Ôi) (Ong) /kaluŋ/
  - (Tà Ôi) /kaluŋ, luŋ/
  - (Bru) /kloŋ/
  - (Khơ Mú) /kluəŋ/ (Cuang)
^
1. - tròng
  - lòng
  - (Mường) tlong, klong
  - (Thổ) /klɒːŋ¹/ (Cuối Chăm)
  - (Thổ) /ʈawŋ¹/ (Làng Lỡ)
  - (Maleng) /kəlɔːŋ¹/
  - (Chứt) /klɔːŋ/ (Rục)
  - (Chứt) /lɔːŋ/ (Sách)
  - (Tày Poọng) /klɔːŋ/
  - (Thavưng) /kʰəlɔːŋ¹, lɔːŋ¹/

Nguồn tham khảo

^ ^a ^b Ferlus, M. (2007). Lexique de racines Proto Viet-Muong (Proto Vietic Lexicon) [Bản thảo không được công bố]. Mon-Khmer Etymological Database.
^ ^a ^b Shorto, H. L. (2006). A Mon-Khmer comparative dictionary (P. Sidwell, Ed.). Pacific Linguistics. Australia. PDF

[6] Cuốn Phật thuyết đại báo phụ mẫu ân trọng kinh (trước thế kỉ XII) ghi âm nôm của trong bằng chữ () 工(công) /*kˤoŋ/ hoặc () 共(cộng) /*N-k(r)oŋʔ-s/.

[2] 
(Mường) /klɔːŋ¹/

(Thổ) /ʈɔːŋ¹/ (Làng Lỡ)

(Thổ) /klɒːŋ¹/ (Cuối Chăm)

(Tày Poọng) /klɔːŋ/

(Thavưng) /talɔ̂ːŋ/

[3] (Mường) /klɔːŋ¹/

(Thổ) /ʈɔːŋ¹/ (Làng Lỡ)

(Thổ) /klɒːŋ¹/ (Cuối Chăm)

(Tày Poọng) /klɔːŋ/

(Thavưng) /talɔ̂ːŋ/

[4] (Mường) /klɔːŋ¹/

[5] (Thổ) /ʈɔːŋ¹/ (Làng Lỡ)

[6] (Thổ) /klɒːŋ¹/ (Cuối Chăm)

[7] (Tày Poọng) /klɔːŋ/

[8] (Thavưng) /talɔ̂ːŋ/

[4] 
(Tà Ôi) (Ngeq) /kalluŋ/

(Tà Ôi) (Ong) /kaluŋ/

(Tà Ôi) /kaluŋ, luŋ/

(Bru) /kloŋ/

(Khơ Mú) /kluəŋ/ (Cuang)

[10] (Tà Ôi) (Ngeq) /kalluŋ/

(Tà Ôi) (Ong) /kaluŋ/

(Tà Ôi) /kaluŋ, luŋ/

(Bru) /kloŋ/

(Khơ Mú) /kluəŋ/ (Cuang)

[11] (Tà Ôi) (Ngeq) /kalluŋ/

[12] (Tà Ôi) (Ong) /kaluŋ/

[13] (Tà Ôi) /kaluŋ, luŋ/

[14] (Bru) /kloŋ/

[15] (Khơ Mú) /kluəŋ/ (Cuang)

[5] 
tròng

lòng

(Mường) tlong, klong

(Thổ) /klɒːŋ¹/ (Cuối Chăm)

(Thổ) /ʈawŋ¹/ (Làng Lỡ)

(Maleng) /kəlɔːŋ¹/

(Chứt) /klɔːŋ/ (Rục)

(Chứt) /lɔːŋ/ (Sách)

(Tày Poọng) /klɔːŋ/

(Thavưng) /kʰəlɔːŋ¹, lɔːŋ¹/

[17] tròng

lòng

(Mường) tlong, klong

(Thổ) /klɒːŋ¹/ (Cuối Chăm)

(Thổ) /ʈawŋ¹/ (Làng Lỡ)

(Maleng) /kəlɔːŋ¹/

(Chứt) /klɔːŋ/ (Rục)

(Chứt) /lɔːŋ/ (Sách)

(Tày Poọng) /klɔːŋ/

(Thavưng) /kʰəlɔːŋ¹, lɔːŋ¹/

[18] tròng

[19] lòng

[20] (Mường) tlong, klong

[21] (Thổ) /klɒːŋ¹/ (Cuối Chăm)

[22] (Thổ) /ʈawŋ¹/ (Làng Lỡ)

[23] (Maleng) /kəlɔːŋ¹/

[24] (Chứt) /klɔːŋ/ (Rục)

[25] (Chứt) /lɔːŋ/ (Sách)

[26] (Tày Poọng) /klɔːŋ/

[27] (Thavưng) /kʰəlɔːŋ¹, lɔːŋ¹/

[28] (Mường) /klɔːŋ¹/

(Thổ) /ʈɔːŋ¹/ (Làng Lỡ)

(Thổ) /klɒːŋ¹/ (Cuối Chăm)

(Tày Poọng) /klɔːŋ/

(Thavưng) /talɔ̂ːŋ/

[29] (Mường) /klɔːŋ¹/

[30] (Thổ) /ʈɔːŋ¹/ (Làng Lỡ)

[31] (Thổ) /klɒːŋ¹/ (Cuối Chăm)

[32] (Tày Poọng) /klɔːŋ/

[33] (Thavưng) /talɔ̂ːŋ/

[34] (Tà Ôi) (Ngeq) /kalluŋ/

(Tà Ôi) (Ong) /kaluŋ/

(Tà Ôi) /kaluŋ, luŋ/

(Bru) /kloŋ/

(Khơ Mú) /kluəŋ/ (Cuang)

[35] (Tà Ôi) (Ngeq) /kalluŋ/

[36] (Tà Ôi) (Ong) /kaluŋ/

[37] (Tà Ôi) /kaluŋ, luŋ/

[38] (Bru) /kloŋ/

[39] (Khơ Mú) /kluəŋ/ (Cuang)

[40] tròng

lòng

(Mường) tlong, klong

(Thổ) /klɒːŋ¹/ (Cuối Chăm)

(Thổ) /ʈawŋ¹/ (Làng Lỡ)

(Maleng) /kəlɔːŋ¹/

(Chứt) /klɔːŋ/ (Rục)

(Chứt) /lɔːŋ/ (Sách)

(Tày Poọng) /klɔːŋ/

(Thavưng) /kʰəlɔːŋ¹, lɔːŋ¹/

[41] tròng

[42] lòng

[43] (Mường) tlong, klong

[44] (Thổ) /klɒːŋ¹/ (Cuối Chăm)

[45] (Thổ) /ʈawŋ¹/ (Làng Lỡ)

[46] (Maleng) /kəlɔːŋ¹/

[47] (Chứt) /klɔːŋ/ (Rục)

[48] (Chứt) /lɔːŋ/ (Sách)

[49] (Tày Poọng) /klɔːŋ/

[50] (Thavưng) /kʰəlɔːŋ¹, lɔːŋ¹/

[ref-fer2007-1] Ferlus, M. (2007). Lexique de racines Proto Viet-Muong (Proto Vietic Lexicon) [Bản thảo không được công bố]. Mon-Khmer Etymological Database.

[ref-sho2006-3] Shorto, H. L. (2006). A Mon-Khmer comparative dictionary (P. Sidwell, Ed.). Pacific Linguistics. Australia. PDF

[1]

[cg1]

[2]

[cg2]

[cg3]

[a]

@@ Dòng 1: / Dòng 1: @@
 # {{w|Proto-Vietic|/*k-lɔːŋ{{ref|fer2007}}/|}}{{cog|{{list|{{w|muong|/klɔːŋ¹/}}|{{w|tho|/ʈɔːŋ¹/}} (Làng Lỡ)|{{w|tho|/klɒːŋ¹/}} (Cuối Chăm)|{{w|pong|/klɔːŋ/}}|{{w|thavung|/talɔ̂ːŋ/}}}}}} → {{w|{{việt|1651}}|tlao᷄, tlau᷃, trao᷃|}} tinh khiết, không có tạp chất, cặn bẩn; {{chuyển}} âm thanh không có tạp âm, tiếng ồn
-#: {{poem|[[Nước]] '''trong''' [[leo]] lẻo [[cá]] đớp [[cá]]|[[Trời]] [[nắng]] [[chang chang]] [[người]] [[trói]] [[người]]}}{{br}}
+#: {{poem|[[Nước]] '''trong''' [[leo]] lẻo [[cá]] đớp [[cá]]|[[Trời]] [[nắng]] [[chang chang]] [[người]] [[trói]] [[người]]}}
 #: {{poem|[[Tiếng]] [[suối]] '''trong''' như [[tiếng]] [[hát]] xa|[[Trăng]] [[lồng]] [[cổ]] thụ, [[bóng]] [[lồng]] hoa}}
 # {{w|Proto-Mon-Khmer|/*kluuŋ{{ref|sho2006}} ~ *[k]luəŋ{{ref|sho2006}}/|}}{{cog|{{list|{{w|Ngeq|/kalluŋ/}}|{{w|Ong|/kaluŋ/}}|{{w|Ta'Oi|/kaluŋ, luŋ/}}|{{w|Bru|/kloŋ/}}|{{w|Khmu|/kluəŋ/}} (Cuang)}}}} → {{w|proto-vietic|/*k-lɔːŋ{{ref|fer2007}}/|}}{{cog|{{list|{{w||[[tròng]]}}|{{w||[[lòng]]}}|{{w|muong|tlong, klong}}|{{w|tho|/klɒːŋ¹/}} (Cuối Chăm)|{{w|tho|/ʈawŋ¹/}} (Làng Lỡ)|{{w|maleng|/kəlɔːŋ¹/}}|{{w|chut|/klɔːŋ/}} (Rục)|{{w|chut|/lɔːŋ/}} (Sách)|{{w|pong|/klɔːŋ/}}|{{w|thavung|/kʰəlɔːŋ¹, lɔːŋ¹/}}}}}}{{nombook|phật|{{textimg|phật|trong1}} {{ruby|工|công}} {{nb|/*kˤoŋ/}} hoặc {{textimg|phật|trong2}} {{ruby|共|cộng}} {{nb|/*N-k(r)oŋʔ-s/}}}} → {{w|{{việt|1651}}|tlao᷄, tlau᷃, trao᷃|}} có vị trí thuộc phạm vi của một thứ gì đó; thuộc một khoảng thời gian nào đó