Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Về”

Bản mới nhất lúc 16:00, ngày 21 tháng 10 năm 2024

(Hán thượng cổ) 回(hồi) /*[ɢ]ʷˤəj/[?][?] → (Proto-Mon-Khmer) /*wiir ~ *wiər ~ *wər/ ("đi vòng quanh")^[cg1] → (Proto-Vietic) /*veːr^[1]/^[cg2] quay lại địa điểm ban đầu, hoặc nơi ở, hoặc quê hương; (nghĩa chuyển) di chuyển đến nơi coi như nhà mình, quê hương mình, hoặc nơi mình được đối xử thân mật, tốt đẹp; (nghĩa chuyển) di chuyển đến đích cuối cùng; (nghĩa chuyển) vào khoảng thời gian nào đó; (nghĩa chuyển) từ chỉ phương hướng, phạm vi của hành động, tính chất
ra về

về nhà đi con

quay về quê hương

về chỗ

rút tay về

đem về làm quà

về nhà chồng

về đây công tác

về nhà bạn chơi

về thăm hai cụ

tàu về bến

đi về đâu

hàng chưa về

tiền về tay

trời về chiều

về mùa hè

về sau

về già

nhìn về phía sau

bước về bên phải

nói về nhiều chuyện

bàn về tương lai

Từ cùng gốc

^
1. - (Ba Na) /wər/
  - (Ba Na) /wɛːr/ ("tránh")
  - (Xơ Đăng) /vɛh/
  - (Xơ Đăng) /vḭ/ ("tránh")
  - (Stiêng) /(ndac) lwɯr/ (Biat)
  - (Stiêng) /vuiːr/ ("tránh")
  - (Cơ Tu) /pawier/ ("cái phải tránh") (An Điềm)
  - (Tà Ôi) /wiər/ ("tránh") (Ngeq)
  - (Pa Kô) tavear ("nói vòng vo")
  - (Pa Kô) vear ("tránh")
  - (Khơ Mú) /weer/
  - (Khơ Mú) /wer/ (Cuang)
  - (Khơ Mú) /knweːr/ ("quanh") (Cuang)
  - (Brâu) /wiɛr/ (Krueng)
  - (Hà Lăng) wiar
  - (Bru) /we̤ːr/
  - (War) /tǝwar/ (Amwi)
^
1. - (Mường) wềl
  - (Tày Poọng) /veːl/
  - (Maleng) /veːl²/
  - (Maleng) /vèːr/ (Bro)
  - (Thổ) /veːl²/ (Cuối Chăm)
  - (Thổ) /viɛn²/ (Làng Lỡ)
  - (Chứt) /viː²/
  - (Khơ Mú) wer ("đi ngược lại")
  - (Khmer) វេរ(/vei/)

Nguồn tham khảo

^ Ferlus, M. (2007). Lexique de racines Proto Viet-Muong (Proto Vietic Lexicon) [Bản thảo không được công bố]. Mon-Khmer Etymological Database.

[1] 
(Ba Na) /wər/

(Ba Na) /wɛːr/ ("tránh")

(Xơ Đăng) /vɛh/

(Xơ Đăng) /vḭ/ ("tránh")

(Stiêng) /(ndac) lwɯr/ (Biat)

(Stiêng) /vuiːr/ ("tránh")

(Cơ Tu) /pawier/ ("cái phải tránh") (An Điềm)

(Tà Ôi) /wiər/ ("tránh") (Ngeq)

(Pa Kô) tavear ("nói vòng vo")

(Pa Kô) vear ("tránh")

(Khơ Mú) /weer/

(Khơ Mú) /wer/ (Cuang)

(Khơ Mú) /knweːr/ ("quanh") (Cuang)

(Brâu) /wiɛr/ (Krueng)

(Hà Lăng) wiar

(Bru) /we̤ːr/

(War) /tǝwar/ (Amwi)

[2] (Ba Na) /wər/

(Ba Na) /wɛːr/ ("tránh")

(Xơ Đăng) /vɛh/

(Xơ Đăng) /vḭ/ ("tránh")

(Stiêng) /(ndac) lwɯr/ (Biat)

(Stiêng) /vuiːr/ ("tránh")

(Cơ Tu) /pawier/ ("cái phải tránh") (An Điềm)

(Tà Ôi) /wiər/ ("tránh") (Ngeq)

(Pa Kô) tavear ("nói vòng vo")

(Pa Kô) vear ("tránh")

(Khơ Mú) /weer/

(Khơ Mú) /wer/ (Cuang)

(Khơ Mú) /knweːr/ ("quanh") (Cuang)

(Brâu) /wiɛr/ (Krueng)

(Hà Lăng) wiar

(Bru) /we̤ːr/

(War) /tǝwar/ (Amwi)

[3] (Ba Na) /wər/

[4] (Ba Na) /wɛːr/ ("tránh")

[5] (Xơ Đăng) /vɛh/

[6] (Xơ Đăng) /vḭ/ ("tránh")

[7] (Stiêng) /(ndac) lwɯr/ (Biat)

[8] (Stiêng) /vuiːr/ ("tránh")

[9] (Cơ Tu) /pawier/ ("cái phải tránh") (An Điềm)

[10] (Tà Ôi) /wiər/ ("tránh") (Ngeq)

[11] (Pa Kô) tavear ("nói vòng vo")

[12] (Pa Kô) vear ("tránh")

[13] (Khơ Mú) /weer/

[14] (Khơ Mú) /wer/ (Cuang)

[15] (Khơ Mú) /knweːr/ ("quanh") (Cuang)

[16] (Brâu) /wiɛr/ (Krueng)

[17] (Hà Lăng) wiar

[18] (Bru) /we̤ːr/

[19] (War) /tǝwar/ (Amwi)

[3] 
(Mường) wềl

(Tày Poọng) /veːl/

(Maleng) /veːl²/

(Maleng) /vèːr/ (Bro)

(Thổ) /veːl²/ (Cuối Chăm)

(Thổ) /viɛn²/ (Làng Lỡ)

(Chứt) /viː²/

(Khơ Mú) wer ("đi ngược lại")

(Khmer) វេរ(/vei/)

[21] (Mường) wềl

(Tày Poọng) /veːl/

(Maleng) /veːl²/

(Maleng) /vèːr/ (Bro)

(Thổ) /veːl²/ (Cuối Chăm)

(Thổ) /viɛn²/ (Làng Lỡ)

(Chứt) /viː²/

(Khơ Mú) wer ("đi ngược lại")

(Khmer) វេរ(/vei/)

[22] (Mường) wềl

[23] (Tày Poọng) /veːl/

[24] (Maleng) /veːl²/

[25] (Maleng) /vèːr/ (Bro)

[26] (Thổ) /veːl²/ (Cuối Chăm)

[27] (Thổ) /viɛn²/ (Làng Lỡ)

[28] (Chứt) /viː²/

[29] (Khơ Mú) wer ("đi ngược lại")

[30] (Khmer) វេរ(/vei/)

[31] (Ba Na) /wər/

(Ba Na) /wɛːr/ ("tránh")

(Xơ Đăng) /vɛh/

(Xơ Đăng) /vḭ/ ("tránh")

(Stiêng) /(ndac) lwɯr/ (Biat)

(Stiêng) /vuiːr/ ("tránh")

(Cơ Tu) /pawier/ ("cái phải tránh") (An Điềm)

(Tà Ôi) /wiər/ ("tránh") (Ngeq)

(Pa Kô) tavear ("nói vòng vo")

(Pa Kô) vear ("tránh")

(Khơ Mú) /weer/

(Khơ Mú) /wer/ (Cuang)

(Khơ Mú) /knweːr/ ("quanh") (Cuang)

(Brâu) /wiɛr/ (Krueng)

(Hà Lăng) wiar

(Bru) /we̤ːr/

(War) /tǝwar/ (Amwi)

[32] (Ba Na) /wər/

[33] (Ba Na) /wɛːr/ ("tránh")

[34] (Xơ Đăng) /vɛh/

[35] (Xơ Đăng) /vḭ/ ("tránh")

[36] (Stiêng) /(ndac) lwɯr/ (Biat)

[37] (Stiêng) /vuiːr/ ("tránh")

[38] (Cơ Tu) /pawier/ ("cái phải tránh") (An Điềm)

[39] (Tà Ôi) /wiər/ ("tránh") (Ngeq)

[40] (Pa Kô) tavear ("nói vòng vo")

[41] (Pa Kô) vear ("tránh")

[42] (Khơ Mú) /weer/

[43] (Khơ Mú) /wer/ (Cuang)

[44] (Khơ Mú) /knweːr/ ("quanh") (Cuang)

[45] (Brâu) /wiɛr/ (Krueng)

[46] (Hà Lăng) wiar

[47] (Bru) /we̤ːr/

[48] (War) /tǝwar/ (Amwi)

[49] (Mường) wềl

(Tày Poọng) /veːl/

(Maleng) /veːl²/

(Maleng) /vèːr/ (Bro)

(Thổ) /veːl²/ (Cuối Chăm)

(Thổ) /viɛn²/ (Làng Lỡ)

(Chứt) /viː²/

(Khơ Mú) wer ("đi ngược lại")

(Khmer) វេរ(/vei/)

[50] (Mường) wềl

[51] (Tày Poọng) /veːl/

[52] (Maleng) /veːl²/

[53] (Maleng) /vèːr/ (Bro)

[54] (Thổ) /veːl²/ (Cuối Chăm)

[55] (Thổ) /viɛn²/ (Làng Lỡ)

[56] (Chứt) /viː²/

[57] (Khơ Mú) wer ("đi ngược lại")

[58] (Khmer) វេរ(/vei/)

[ref-fer2007-2] Ferlus, M. (2007). Lexique de racines Proto Viet-Muong (Proto Vietic Lexicon) [Bản thảo không được công bố]. Mon-Khmer Etymological Database.

[cg1]

[1]

[cg2]

@@ Dòng 1: / Dòng 1: @@
-# {{maybe|{{w|hán cổ|{{ruby|回|hồi}} {{nobr|/*[ɢ]ʷˤəj/}}}}}} → {{w|proto-mon-khmer|/*wir/|quay lại}} → {{w|proto-vietic|/*veːr/}}{{cog|{{list|{{w|Muong|wềl}}|{{w|pong|/veːl/}}|{{w|maleng|/veːl²/}}|{{w|maleng|/vèːr/}} (Bro)|{{w|tho|/veːl²/}} (Cuối Chăm)|{{w|tho|/viɛn²/}} (Làng Lỡ)|{{w|chut|/viː²/}}|{{w|Khmu|wer|đi ngược lại}}|{{w|Khmer|{{rubyM|វេរ|/vei/}}}}}}}} quay lại địa điểm ban đầu, hoặc nơi ở, hoặc quê hương
+# {{maybe|{{w|hán cổ|{{ruby|回|hồi}} {{nb|/*[ɢ]ʷˤəj/}}|}}}} → {{w|proto-mon-khmer|/*wiir ~ *wiər ~ *wər/|đi vòng quanh}}{{cog|{{list|{{w|Bahnar|/wər/}}|{{w|Bahnar|/wɛːr/|tránh}}|{{w|Sedang|/vɛh/}}|{{w|Sedang|/vḭ/|tránh}}|{{w|Stieng|/(ndac) lwɯr/}} (Biat)|{{w|Stieng|/vuiːr/|tránh}}|{{w|Katu|/pawier/|cái phải tránh}} (An Điềm)|{{w|Ta'Oi|/wiər/|tránh}} (Ngeq)|{{w|Pacoh|tavear|nói vòng vo}}|{{w|Pacoh|vear|tránh}}|{{w|Khmu|/weer/}}|{{w|Khmu|/wer/}} (Cuang)|{{w|Khmu|/knweːr/|quanh}} (Cuang)|{{w|Brao|/wiɛr/}} (Krueng)|{{w|Halang|wiar}}|{{w|Bru|/we̤ːr/}}|{{w|War|/tǝwar/}} (Amwi)}}}} → {{w|proto-vietic|/*veːr{{ref|fer2007}}/|}}{{cog|{{list|{{w|Muong|wềl}}|{{w|pong|/veːl/}}|{{w|maleng|/veːl²/}}|{{w|maleng|/vèːr/}} (Bro)|{{w|tho|/veːl²/}} (Cuối Chăm)|{{w|tho|/viɛn²/}} (Làng Lỡ)|{{w|chut|/viː²/}}|{{w|Khmu|wer|đi ngược lại}}|{{w|Khmer|{{rubyM|វេរ|/vei/}}}}}}}} quay lại địa điểm ban đầu, hoặc nơi ở, hoặc quê hương; {{chuyển}} di chuyển đến nơi coi như nhà mình, quê hương mình, hoặc nơi mình được đối xử thân mật, tốt đẹp; {{chuyển}} di chuyển đến đích cuối cùng; {{chuyển}} vào khoảng thời gian nào đó; {{chuyển}} từ chỉ phương hướng, phạm vi của hành động, tính chất
-#: ra '''về'''
+#: [[ra]] '''về'''
-#: '''về''' [[nhà]] đi [[con]]
+#: '''về''' [[nhà]] [[đi]] [[con]]
+#: [[quay]] '''về''' [[quê]] hương
+#: '''về''' chỗ
+#: [[rút]] [[tay]] '''về'''
+#: đem '''về''' [[làm]] quà
+#: '''về''' [[nhà]] [[chồng]]
+#: '''về''' đây [[công]] [[tác]]
+#: '''về''' [[nhà]] bạn chơi
+#: '''về''' [[thăm]] [[hai]] [[cụ]]
+#: [[tàu]] '''về''' bến
+#: [[đi]] '''về''' đâu
+#: hàng chưa '''về'''
+#: tiền '''về''' [[tay]]
+#: [[trời]] '''về''' [[chiều]]
+#: '''về''' [[mùa]] [[hè]]
+#: '''về''' [[sau]]
+#: '''về''' [[già]]
+#: nhìn '''về''' phía [[sau]]
+#: bước '''về''' [[bên]] [[phải]]
+#: nói '''về''' [[nhiều]] [[chuyện]]
+#: [[bàn]] '''về''' tương [[lai]]
 {{cogs}}
+{{refs}}